Lubię czy muszę, czyli kiedy nawyk zmienia się w nałóg.

Zachowania nałogowe początkowo mogą wydawać się niewinne. Papieros na przerwie w pracy,
lampka wina do kolacji, piątkowe piwo, zakupy na poprawę nastroju, co tam słychać w Internecie?,
nie zasnę przecież bez proszka…Co wymienione sytuacje mają wspólnego?
 Dostarczają emocjonalnych korzyści
szybka, choć pozorna poprawa nastroju w sytuacjach zarówno stresu, jak i nudy, działają
uspokajająco lub pobudzająco, sprawiają przyjemność
 Ich nadmiar jest niebezpieczny
Za dużo, zbyt często, w niewłaściwych okolicznościach
 Mogą stać się ważniejsze niż inne aktywności
W nadmiarze stanowią źródło kłopotów ze zdrowiem fizycznym, psychicznych i funkcjonowaniem
społecznym
Czynność ,, bo lubię’’ -> więcej, częściej, intensywniej-> nie umiem żyć bez tego żyć-> robię tego
jeszcze więcej -> zaniedbanie obowiązków, relacji, konflikty, kłopoty ze zdrowiem i inne -> czynność
,,bo muszę”

Czy każdy nadmiar jest nałogiem? Zachowanie należy przeanalizować pod kątem tego, czy
odczuwasz…
1.Nieodparte pragnienie powtarzania określonej czynności lub zachowania
Czy myślisz o tej czynności nawet podczas wykonywania zwykłych obowiązków? Czy myśli są na tyle
natrętne, że przeszkadzają skupić się na czymś innym? Czy irytujesz się, gdy nie możesz wykonać tej
czynności? Czy kiedy jesteś zestresowany lub zezłoszczony masz większą ochotę na wykonanie tej
czynności?
2. Zwiększanie ilości i częstotliwości
Czy kiedy robisz tego mniej, krócej, rzadziej nie sprawia Ci to aż takiej przyjemności? Czy bliscy
zwracają Ci uwagę, że z czymś przesadzasz? Czy takie uwagi Cię irytują? Czy ten tekst działa Ci na
nerwy?
3. Upośledzenie samokontroli
Czy próbowałeś się umówić sam ze sobą na przerwę od tej czynności? Czy przerwa spowodowała
spadek nastroju? Czy udało się wytrwać w tej umowie? Czy podczas przerwy planowałeś powrót do
czynności?

4. Dolegliwości wynikające z zaprzestania zachowania
Czy w czasie przerwy czułeś niepokój, problemy z koncentracją, narastające napięcie? Czy powrót do
zachowania przyniósł ulgę?

5. Koncentracja życiowej aktywności wokół zachowania
Czy zdarzało się, że czynność wykonywałeś kosztem innych ważnych spraw (obowiązków, relacji,
pracy)? Czy ta czynność angażuje Cię coraz bardziej i bardziej? Czy brakuje Ci czasu na inne sprawy?

6. Negatywne konsekwencje wynikające z nałogowych zachowań
-Zdrowotne : kłopoty z pamięcią, snem, koncentracją, osłabienie
-Emocjonalne: zmienne nastroje, poczucie winy, złość, bezsilność, drażliwość
-W relacjach z innymi: kłótnie, zaniedbanie, izolacja społeczna
-W życiu: niedopełnianie obowiązków w życiu codziennym, hobby, zmiana stylu życia na niekorzyść
-Ekonomiczne- zwiększenie wydatków związanych z czynnością, spłacenie długów z niej
wynikających, spadek aktywności zarobkowej

Czy robisz to nadal, nawet jeżeli zauważasz negatywne skutki ,,czynności, którą lubisz’’?
Jeśli doświadczasz sytuacji opisanych w co najmniej trzech opisanych obszarach i dotyczy to Twojego
zachowania w ciągu ostatniego roku – możliwe, że twoje zachowanie stanowi problem. Możesz być
osobą uzależnioną behawioralnie (nałogowa czynność taka jak hazard, zakupoholizm czy Internet) lub
od substancji psychoaktywnej (alkohol, leki, nikotyna, używki, nikotyna).

Co z tym zrobić?
-zauważaj- przeanalizuj swoje zachowanie, jego częstotliwość i konsekwencje
-konsultuj- udaj się na konsultację specjalisty terapii uzależnień celem diagnozy
-działaj- zmieniaj problemowe nawyki lub podejmij leczenie w formie terapii uzależnień

Czy każdy nadmiar jest nałogiem? Zachowanie należy przeanalizować pod kątem tego, czy
odczuwasz…
1.Nieodparte pragnienie powtarzania określonej czynności lub zachowania
Czy myśli są na tyle natrętne, że przeszkadzają skupić się na czymś innym? Czy kiedy jesteś
zestresowany lub zezłoszczony masz większą ochotę na wykonanie tej czynności?
2. Zwiększanie ilości i częstotliwości
Czy kiedy robisz tego mniej, krócej, rzadziej nie sprawia Ci to aż takiej przyjemności? Czy bliscy
zwracają Ci uwagę, że z czymś przesadzasz? Czy takie uwagi Cię irytują? Czy ten tekst działa Ci na
nerwy?
3. Upośledzenie samokontroli
Czy próbowałeś się umówić sam ze sobą na przerwę od tej czynności? Czy przerwa spowodowała
spadek nastroju? Czy udało się wytrwać w tej umowie? Czy podczas przerwy planowałeś powrót do
czynności?

4. Dolegliwości wynikające z zaprzestania zachowania
Czy w czasie przerwy czułeś niepokój, problemy z koncentracją, narastające napięcie? Czy powrót do
zachowania przyniósł ulgę?

5. Koncentracja życiowej aktywności wokół zachowania
Czy zdarzało się, że czynność wykonywałeś kosztem innych ważnych spraw (obowiązków, relacji,
pracy)? Czy ta czynność angażuje Cię coraz bardziej i bardziej? Czy brakuje Ci czasu na inne sprawy?

6. Negatywne konsekwencje wynikające z nałogowych zachowań
-Zdrowotne : kłopoty z pamięcią, snem, koncentracją, osłabienie
-Emocjonalne: zmienne nastroje, poczucie winy, złość, bezsilność, drażliwość
-W relacjach z innymi: kłótnie, zaniedbanie, izolacja społeczna
-W życiu: niedopełnianie obowiązków w życiu codziennym, hobby, zmiana stylu życia na niekorzyść

-Ekonomiczne- zwiększenie wydatków związanych z czynnością, spłacenie długów z niej
wynikających, spadek aktywności zarobkowej

Czy robisz to nadal, nawet jeżeli zauważasz negatywne skutki ,,czynności, którą lubisz’’?